Ô nhiễm thuốc bảo vệ thực vật – Mối nguy hiểm khó lường

Nền nông nghiệp Việt Nam từ lâu đã ghi dấu ấn với vai trò quan trọng trong công việc đảm bảo an ninh lương thực quốc gia. Tuy nhiên, bên cạnh những vật chất to lớn, ô nhiễm nhiễm thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) đang dần dần trở thành một vấn đề nan giải, mưa rắc ảnh dai dẳng cho chính ngành nông nghiệp và sức khỏe cộng đồng.

Thuốc bảo vệ là gì? 

Hình 1 : Thuốc bảo vệ thực vật là gì? 

Thuốc bảo vệ thực vật đóng vai trò thiết yếu trong ngành nông nghiệp, bảo vệ cho cây trồng và các loại thực vật khỏi sự tấn công của nhiều tác nhân gây hại. Nhờ sự hỗ trợ hỗ trợ của các loại thuốc này, con người có thể giảm thiểu thiệt hại do côn trùng, vi khuẩn, nấm, vi rút và các yếu tố khác gây ra, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng.

Nguyên nhân gây ô nhiễm thuốc bảo vệ thực vật

Nhiều người nông dân sử dụng thuốc BVTV theo kinh nghiệm truyền miệng, không góp thủ hướng dẫn sử dụng, dẫn đến tình trạng sử dụng thuốc quá phổ, pha chế sai cách. Trên thị trường tràn lan các loại thuốc BVTV giả, chứa nhiều tạp chất độc hại, tiềm ẩn nguy cơ cao cho sức khỏe con người và môi trường.

Ngoài ra, kiểm soát chất lượng thuốc BVTV, hướng dẫn sử dụng, hướng dẫn cho người sử dụng nhưng có nhiều chế độ. Thiếu các giải pháp xử lý béo minh đối với hành vi vi phạm quy định về việc sử dụng thuốc BVTV.

Các hoạt động không thể thực hiện được của thuốc bảo vệ thực vật

Mất cân bằng hệ sinh thái

Khi con người sử dụng thuốc BVTV để tiêu diệt các loài nguy hiểm cho cây trồng, vô hình chung họ đã tác động cực cực đến các loài côn trùng có lợi khác trong môi trường. Thuốc BVTV không chỉ tiêu diệt các tác nhân gây hại mà còn ảnh hưởng đến các loài thiên địch như ong ký sinh, côn trùng bắt mồi, các vi sinh vật có lợi trong đất,… dẫn đến mất cân bằng sinh thái.

Hình thành dịch hại

Khi sử dụng thuốc BVTV để tiêu diệt các loài dịch hại chính, vô hình chung đã tạo điều kiện cho các loài dịch hại khác phát triển. Để tiêu diệt các dịch hại mới này, người ta buộc phải sử dụng các loại thuốc BVTV độc hại hơn. 

Các loài dịch hại có khả năng sinh sản và phát triển nhanh hơn các sinh vật có ích. Việc sử dụng thuốc BVTV liên tục tạo ra các loại sinh vật có ích bị tiêu diệt, dẫn đến mất cân bằng hệ sinh thái.

Môi trường ô nhiễm

Sau khi phun xịt, tiêm BVTV trải nghiệm qua nhiều quá trình: một phần bay hơi, một phần được phân hủy bởi ánh sáng mặt trời, một phần được cây trồng hấp thụ và chuyển hóa. Dù được xử lý bằng cách nào đi chăng nữa, thuốc cuối cùng cũng sẽ xâm nhập vào đất. 

Ngoài ra, thuốc BVTV còn gây ô nhiễm nguồn nước. Một lượng thuốc chưa hoàn thành vào đất sẽ trôi theo nước mưa, ngập lụt hoặc thẩm định qua đất, ảnh hưởng đến nguồn nước mặt và nước chứa. 

Thiệt hại kinh tế

Giá thành của thuốc BVTV thường cao hơn so với các biện pháp phòng trừ dịch hại khác như sử dụng thiên nhiên hay biện pháp sinh học. Việc sử dụng thuốc BVTV không hợp lý có thể dẫn đến tình trạng sản phẩm thu thập được dư lượng chất hóa học, không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và không được thị trường tiêu thụ.

Ảnh hưởng đến người dùng

Trong chiến tranh Việt Nam, Mỹ đã sử dụng chất da cam – một loại thuốc diệt cỏ có chứa dioxin – gây hậu quả nghiêm trọng cho nhiều thế hệ người Việt, bao gồm dị tật bẩm sinh, ung thư, suy giảm hệ miễn dịch,… 

Tiếp xúc lâu dài với thuốc BVTV, dù ở nồng độ thấp, cũng có thể dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm như ung thư, tim mạch, hô hấp, thần kinh,…

Xem thêm : Nước thải nông nghiệp là gì?

Tác động của tế bào nhiễm độc bảo vệ vật chất cho sức khỏe con người

Hình 2: Tác động của ô nhiễm thuốc bảo vệ thực vật đối với sức khỏe con người

Nếu tiếp xúc trực tiếp với thuốc BVTV có độc tính mạnh mà không có biện pháp bảo hộ, con người có thể bị ngộ độc cấp tính với các biểu hiện như buồn nôn, nôn nao, tiêu giật, co giật, rối rối thần kinh , thậm chí tử tử.

Một số loại thuốc BVTV có khả năng gây đột biến gen, ảnh hưởng đến thế hệ sau. Biểu hiện có thể là dị tật bẩm sinh, suy giảm khả năng miễn dịch, dễ mắc các bệnh ung thư,…

Tác động của tế bào nhiễm độc bảo vệ thực vật đối với môi trường

Thuốc BVTV tồn tại trong đất có thể làm giảm chất lượng đất, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng và vi sinh vật có ích trong đất. Thảm họa hóa đất, giảm độ nhiều, dẫn đến mòn và sa mạc hóa.

Thuốc BVTV dư thừa từ các hoạt động nông nghiệp có thể theo nước mưa, nước cấp tiêu vào sông, hồ, ao, mương,… gây ô nhiễm nguồn nước. Gay độc hại cho các sinh vật sống trong nước, ảnh hưởng đến hệ sinh thái thủy sinh.

Biện pháp giảm thiểu thuốc bảo vệ thực vật

Ưu tiên sử dụng các biện pháp phòng trừ sinh học. Sử dụng các loại côn trùng có ích để tiêu diệt sâu bệnh hại. Ví dụ: ong bắp cày ký sinh, rùa, kiến ​​trúc,… Sử dụng các chế phẩm sinh học như nấm, vi khuẩn có khả năng tiêu diệt sâu bệnh.

Sử dụng phân bón hữu cơ , ngăn phân chuồng hoai mục, phân hữu cơ,… cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng và cải thiện độ phì của đất. Thu thập và tiêu diệt tàn dư cây trồng sau khi thu hoạch để hạn chế chế độ ăn cho bệnh sâu.

Quy định về sử dụng thuốc bảo vệ thực vật

Hình 3 : Quy định về sử dụng thuốc bảo vệ thực vật

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT) cấm hành danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam, cập nhật định kỳ dựa trên đánh giá khoa học và sản xuất thực tế. Việc sử dụng thuốc BVTV phải bổ sung theo Danh mục này, việc cấm sử dụng các loại thuốc không nằm trong Danh mục hoặc đã bị cấm sử dụng.

Người sử dụng thuốc BVTV phải có trình độ chuyên môn theo quy định, được cấp giấy chứng nhận sử dụng thuốc BVTV. Cửa hàng kinh doanh thuốc BVTV phải được cấp giấy phép kinh doanh thuốc BVTV. Thuốc BVTV phải có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, đảm bảo chất lượng theo quy định.

Vai trò của cộng đồng trong phòng chứa ô nhiễm thuốc bảo vệ thực vật

Cộng đồng cần được tuyên truyền, giáo dục về tác hại của thuốc BVTV vì sức khỏe con người và môi trường. Tăng cường hiểu biết về các biện pháp phòng trừ trừ bệnh sâu an toàn, hiệu quả, hạn chế sử dụng thuốc BVTV. Khuyến khích người dân sử dụng các sản phẩm nông nghiệp an toàn, có nguồn gốc rõ ràng.

Chung tay hành động vì một tương lai xanh, không ô nhiễm thuốc bảo vệ thực vật là trách nhiệm của mỗi cá nhân và toàn xã hội. Hãy chung tay góp sức để bảo vệ môi trường sống và sức khỏe cho chính bản thân, gia đình và cộng đồng.

Công ty môi trường Envico là đơn vị thiết kế chuyên nghiệp các hệ thống xử lý nước thải, xử lý khí thải. Góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe của mọi người. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi nếu bạn đang cần giải pháp bảo vệ môi trường cho công ty của mình.

CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG Màu hồng MÔI TRƯỜNG ENVICO

Địa chỉ :  Lầu 3, Tòa nhà Đông Dương, 4 Nguyễn Đình Chiểu, P. ĐaKao, Quận 1, Tp. HCM: 0909 794 445 (Mr.Huy)

Điện thoại :  (028) 66 797 205

Email :  admin@envico.vn

Trang web :  Congnghemoitruong.net

Facebook :  Công ty Công Nghệ Môi Trường – Envico